ျမန္မာႏိုင္ငံေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႕၏ အထူးပန္ၾကားလႊာ

ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းရွိ ျပည္သူလူထုအေပါင္းတို႔ ..... အမ်ားျပည္သူတို႔၏ ဒုကၡအေပါင္းမွ ကယ္တင္ရန္အလို႔ငွါ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ျမန္မာႏိုင္ငံေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႕မွ ..... ျမန္မာႏိုင္ငံေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႕၏ အထူးပန္ၾကားလႊာကို ဒီေနရာက ျဖန္႔ေ၀လိုက္ပါတယ္။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ျဖန္႔ေ၀ေပးၾကဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။

Underground Guide by Moe Thee June

လူထုတိုက္ပဲြေျမေအာက္လက္စဲြ (မိုးသီးဇြန္) ကိုမိုးသီးဇြန္ရဲ႕ ေျမေအာက္လက္စဲြကို ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါ လက္တေလာ အေျခအေနေတြအတြက္ တိုတိုနဲ႔ က်စ္က်စ္လစ္လစ္ ေရးထားတဲ့အတြက္ အလြန္အသံုး၀င္ပါတယ္။ ႐ြက္မြန္မွာ သြားဖတ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီေနရာကေန ပီဒီအက္ဖ္ဖိုင္ ရယူႏိုင္ပါတယ္။ ခြင့္ျပဳခ်က္မေတာင္းဘဲ တင္ခဲ့တာ တက္ႏိုင္သမွ် ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစလိုတာ ေၾကာင့္ပါ။

HEROES NOT PRISONERS

The recent arrests of Min Ko Naing and the 8888 demonstrators by the regime again reminds us of the pathetic futility of SPDC to weaken or silence their opposition.

These repeated arrests reinforce the reputation of the demonstrators as heroes rather than prisoners. The cause of the demonstrators is just and is backed by a moral superiority that the generals seem incapable of understanding.

Certain of the nobility and justice of their cause, these peaceful warriors continually demonstrate their "freedom from fear".

Rather than silencing this voice for right, with each arrest, the regime guarantees the demonstrators another fusillade of international press. The regime becomes complicit in broadcasting the injustice of their aims.

So it is time again to salute these noble and inspiring warriors who continue to provide a voice for the people of Burma. They deserve the respect and support of good people everywhere.

Gordon Mailer

Letter to the Burmese Media

က်ေနာ္မ်ားကို ေ႐ႊမီဒီယာသမားမ်ားအား သည္ေနရာမွ တဆင့္ ေမတၱာရပ္ခံေတာင္းပန္လိုပါသည္မွာ .... အခုရက္ပိုင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႔ (၁၉၊ ၈၊ ၂၀၀၇) က စလို႔ ရန္ကုန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္မႈမ်ား ရန္ကုန္တြင္ လုပ္ေနၾကသည္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ဘဲ စေနေန႔၊ တနဂၤေႏြက ႐ံုးပိတ္ရက္ျဖစ္ေနသည္။ ထက္ၿပီး တိုက္ဆိုင္တာက ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ တနလၤာေန႔႐ံုးပိတ္ရက္ တစ္ရက္ရွိေန၍ ထက္ပိတ္ျပန္သည္။ ျပည္ပေရာက္ မီဒီယာအမ်ားစုကလည္း ထိုင္းမွာ အေျခစိုက္ၾကသည္။ ကဲဒီေတာ့ ကိုေ႐ႊမီဒီယာမ်ား အိမ္မွာ ေကာင္းေကာင္း အနားယူၾကသည္။ အသံလႊင့္အစီအစဥ္မ်ားမွာေတာ့ ပံုမွန္ထုတ္လႊင့္ၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ဒါေတာင္သူတို႔မ်ားက အသံလႊင့္အစီအစဥ္ျဖစ္လို႔ ထင္ပါသည္။ ၁၉ ရက္ေန႔ သတင္းကို ထိုေန႔၌ပင္ ႐ိုးမ (၃) သတင္း ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ပထမဆံုးေတြ႕ရသည္။ ေနာက္ မဇိၥ်မ သတင္းဌာနမွ တင္သည္။ ၂၀ ရက္ေန႔မွာမွ ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းဌာနက တင္သည္။ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနက အဂၤလိပ္ပိုင္းမွာ ေနာက္အက်ဆံုးတင္သည္။ ျမန္မာပိုင္းတြင္ အခုက်ေနာ္ေရးေနခ်ိန္ အထိမတင္က်ေသး။ Breaking News (ျမန္မာလိုအသံုးကို မသိပါ။) က႑ကို ထည့္ထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုေသာ ျမန္မာသတင္းဌာနမ်ားတြင္ ၄င္းက႑သည္ တိတိက်က် ေျပာရလွ်င္အလုပ္လုပ္မလုပ္ပါ။ အၾကံျပဳစာက႑ (Comment) လည္း ထားရွိသည္။ က်ေနာ္ (၂) ႀကိမ္ (၃) ႀကိမ္ ၄င္းေနရာမ်ားမွ အဂၤလိပ္လိုေရာ၊ ျမန္မာလိုေရာ ေရးပို႔ခဲ့ဖူးသည္။ အေၾကာင္းျပန္ျခင္း၊ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ျခင္း တုန္႔ျပန္မႈတစံုတရာ မရရွိခဲ့ပါ။ ထိုအခါ ကိုယ္ကမေနႏိုင္ေတာ့ သက္ဆိုင္လူႀကီးမင္းမ်ား၏ အီးေမးလ္၊ ဖုန္းမ်ားကို ရွာေဖြ၍ တိုက္႐ိုက္ေျပာဆိုရပါသည္။ ထိုအခါ တုန္႔ျပန္မႈက ေအးစက္စက္ႏွင့္ လူခ်င္းအျပင္မွာ ျမင္ရက အထိုးခံရမည္လား မေျပာတက္ပါ။ ေအာ္ အဲဒီလို ဟုတ္လား။ အင္း ဒါဆိုျပင္ရမွာေပါ့။ ေက်းဇူးစကားပင္ မဆိုဖုန္းခ်သြားသည္။ အီးေမးလ္မွာဆိုလည္း ျပင္ၿပီးၿပီ။ ဒါဘဲလို႔ အေၾကာင္းျပန္သည္။ သတင္းအေရးအသား၊ တင္ျပပံု၊ သတင္းစာပညာကို ကၽြမ္းက်င္သူ တစ္ေယာက္မဟုတ္သည့္အတြက္ ၄င္းအပိုင္းမ်ားကို နားမလည္ပါ။ မေ၀ဖန္ရဲပါ။ သတင္းနားေထာင္သူ၊ သတင္းဖတ္သူ တစ္ဦးအေနျဖင့္ မွားယြင္းေသာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ေနာက္က်မႈမ်ားကို ေထာက္ျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။ သည္ေန႔သည္ဖက္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပင္ပ၌ မီဒီယာေ႐ႊေခတ္လို႔ ေျပာႏိုင္သည္။ အလုပ္လည္း လုပ္ႏိုင္ၾကသည္ အျခားသူမ်ားထက္လည္း ၀င္ေငြေကာင္းၾကသည္။ အေထာက္အပံ့ အျပည့္စံုဆံုးရသည္။ က်ေနာ္၏ ေကာက္ခ်က္သာ ျဖစ္သည္။ ၀င္ေငြေကာင္းေကာင္းရသည္၊ လူတန္းေစ့ေနႏိုင္ၾကသည္။ ေကာင္းေသာအခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္။ ယခုလိုအေရးႀကီးေသာ အခ်ိန္မ်ဳိးတြင္လည္း တာ၀န္သိသိႏွင့္ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ၾကရန္ က်ေနာ္တိုက္တြန္းလိုပါသည္။ သူတို႔အားလံုး အေကာင္းႀကီး ခံစားစံစားေနၾကသည္ မဟုတ္ပါ။ သူတုိ႔လည္း ယက္ကန္ယက္ကန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညႊန္း၊ နည္းပညာမ်ားကို က်ဳိးစားျဖည့္တင္း ေနၾကရေသးသည္ကို နားလည္ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔က တလြဲဆံပင္ေကာင္းၾကသည္က ငါတို႔ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းလိုက္ႏိုင္ေအာင္ က်ဳိးစားလုပ္ကိုင္ေနၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အခြင့္အေရး၊ ခံစားခြင့္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာစံျဖင့္ က်င့္သံုးၾကသည္။ အခြင့္အေရး၊ ခံစားခြင့္မ်ား ရယူမႈကို ကန္႔ကြက္စရာမရွိပါ။ ကိုယ့္လူမ်ဳိးတစ္ေယာက္ ႏိုင္ငံတကာ စံ၊ ခံစားခြင့္ေတြႏွင့္ အလုပ္လုပ္ရသည္ကို မုဒိတာပြားပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၄င္းတို႔စံႏွင့္မီရန္လည္း မိမိတို႔ဖာသာ မိမိတို႔လုပ္ငန္းခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္သင့္ေပသည္။ အေရးေပၚသတင္းဆို အေရးေပၚသတင္းႏွင့္ တူေအာင္ ကိုယ့္သတင္းဌာနက အခ်ိန္မေ႐ြးတင္ေပးႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ထား သင့္သည္။ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳမႈကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ႏွင့္ အခ်ိန္မီတုန္႔ျပန္ျခင္း၊ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ျခင္းမ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာမွ မီဒီယာဌာနႀကီးမ်ားကဲ့သို႔ ျပဳမူေဆာင္႐ြက္သင့္ေပသည္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက အေျခအေနက ခပ္ယိုင္ယိုင္ခပ္ရဲ႕ရဲ႕မွာ က်ေနာ္တို႔ တစ္ဦးခ်င္းစီ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ ေနထိုင္ႏိုင္ျခင္းအေပၚမ်ားတြင္ မေမာ္ႂကြား၊ မေမာက္မာပဲ တိုင္းျပည္အတြက္ဆိုသည္ကို ေခါင္းထဲထည့္ၾကေစလိုပါသည္။ (စကားခ်ပ္- အားလံုးေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို ေျပာလိုရင္းျဖစ္သည္။) ယေန႔အေနအထား၌ တိုင္းျပည္၏ စတုတၳမ႑ိဳင္ မီဒီယာသမားမ်ား ပိုလို႔ပင္အေရးႀကီးေသာ ေနရာမွာ ရွိေနပါသည္။ သတင္းမွန္၊ မမွန္ေစာင့္ၾကည့္ရမည္။ သတင္းတိုင္း မတင္ႏိုင္ပါ။ မွန္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေစာင့္ၾကည့္ရင္း အခ်ိန္အမ်ားႀကီး ၾကာသြားသည္ကေတာ့ မေကာင္းပါ။ မွန္ဖို႔လိုသလို၊ ျမန္ဖို႔လည္းလိုပါသည္။ ေနာက္ဆံုးအေနႏွင့္ ေျပာလိုသည္မွာ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳခ်က္ ဆိုသည့္က႑တပ္ထားလွ်င္ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳလာပါက တုန္႔ျပန္မႈတစ္ခုခု၊ အေရးယူမႈတစ္ခုခု အျမန္ဆံုးျပန္ၾကားေဆာင္႐ြက္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုသည္။ မဟုတ္လွ်င္ ျဖဳတ္ထားလိုက္ပါ။ ေနာက္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ လတ္တေလာ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ သတင္းမ်ား တင္ရန္ Breaking News က႑ထားရွိက စေန၊ တနဂၤေႏြ ႐ံုးပိတ္ရက္ မည္သည့္ရက္မ်ဳိးပင္ျဖစ္ေစ တင္ျပေပးေစလိုပါသည္။ သို႔မဟုတ္က ၄င္းက႑ကိုပါ ထပ္ျဖဳတ္ထားရန္ တိုက္တြန္းလိုေပသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက မည္ကဲ့သို႔ ၄င္းသတင္းဌာနမ်ားအား သပိတ္ေမွာက္သင့္ေၾကာင္း ထပ္မံဆံုးျဖတ္ရပါမည္။ ျမန္မာမီဒီယာေလာကႀကီး သည္ထက္မက ႀကီးပြားခ်မ္းသာႏိုင္ဖို႔ ရည္႐ြယ္ေရးသားလိုက္ရပါသည္။

Shwe Series 1

က်ေနာ္တို႔ေ႐ႊမ်ား သူမ်ားတကာထံ ဤသို႔ဤပံု လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ၾကရသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေအာက္ေျခသိမ္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လာေရာက္လုပ္ကိုင္သူ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ အစိုးရမင္းမ်ားႏွင့္ အျမင္မက်ယ္သူအခ်ဳိ႕က ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ ေနႏိုင္ရက္ႏွင့္ သူမ်ားႏိုင္ငံ ကၽြန္သြားလုပ္ရတယ္လို႔ ေျပာၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ၀တ္ေၾကြးမကုန္လို႔ဤသို႔လုပ္ကိုင္ၾကရသည္တဲ့။ အေျဖကား . . . (ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဖူးခက္ၿမိဳ႕က ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ တစ္ခု ၁၇၊ ၃၊ ၂၀၀၆)

Troubleshooting A B C D - 1

ဒီ `ဒ´ ေဒြးေၾကာင့္ မီး စိတ္ညစ္တယ္

အကိုေရ က်ေနာ္ `´နဲ႔ `´ ႐ိုက္ရင္ အစက္ေတြဘဲေပၚတယ္။ ေနာက္ စာ႐ိုက္ၿပီး Space Bar ႐ိုက္ရင္ ေ႐ွ႕ကစာလံုး သူဖာသာေျပာင္း ေျပာင္းသြားတယ္။ ဒါကို ဖုန္းနဲ႕ေျပာရတာ အႀကိမ္ႀကိမ္၊ အခ်ဳိ႕ဆို ကိုေမတၱာ စကားျဖင့္ တခါေျပာ မထိ၊ ႏွစ္ခါေျပာမထိ အႀကိမ္ႀကိမ္ေမးလာသည္။ ဒီေန႔လည္း အဲဒီဖုန္းတစ္ခု ၀င္လာသည္။ ဒီေတာ့ မီးစိတ္ညစ္ရသည္ေပါ့။

ကဲ ဒီျပႆနာ ဒီလုိေနလို႔မရ ေရးမွ ရေတာ့မည္။ အခ်ဳိ႕သူေတြလည္း သိၿပီးသားျဖစ္မည္။ ေဇာ္ဂ်ီဖြန္႔မွာေတာ့ အဲဒီျပႆနာ မရွိ။ က်ေနာ္တို႔ လက္ရွိသံုးေနၾကေသာ True Type - Win Fonts မ်ားကို သံုးလွ်င္ ယခုျပႆနာ ရွိပါသည္။

က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာဖြန္႔မ်ား Unicode System တစ္ခု Standard မရွိသေ႐ြ႕ ၾကံဳရအံုးမည္။ သာမန္႐ံုးစာႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ရန္ အတြက္ ဖြန္႔ဒီဇိုင္းမ်ဳိးစံုကို Word Processing ပ႐ိုဂရမ္ (Microsoft Word) နဲ႔ Layout Design လုပ္ႏိုင္တဲ့ (PageMaker, InDesign) တို႔မွာ သည္ျပႆနာ ရွိေနပါမည္။

က်ေနာ့္ကို ဖုန္းေခၚသူမ်ားကို ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ဖုန္းေခၚလာလွ်င္ သည္မွာၾကည့္ပါဗ်ဳိ႕လို႔ ေအာ္ေျပာလိုက္ေတာ့မည္။

Microsoft Word မွာ-

Tools> AutoFormat As You Type ႏွင့္ AutoFormat Tab ႏွစ္ခုေအာက္တြင္ "Straight Quote" with "Smart Quote" ကို သြားျဖဳတ္ေပးပါ။

အစစာေၾကာင္း ႐ိုက္ၿပီး Space Bar ႏွိပ္လိုက္သည္ႏွင့္ စာလံုးမ်ား ေျပာင္းသြားသည္ကိုလည္း Dialog Box ရွိ Auto Correct Tab ေအာက္တြင္ ရွိေသာ Capitalize First Letter of Sentence က Check Boxကို ျဖဳတ္ေပးလိုက္ပါ။

တက္ႏိုင္လွ်င္ ျမန္မာစာကို ႐ိုက္မည္ဆိုလွ်င္ ၄င္း Auto Correct ႏွင့္ Auto Format ေအာက္ရွိ Optionsမ်ား ျဖဳတ္၍ သံုးၾကပါ။

PageMaker မွာ-

File> Preferences> General မွ More ဆိုေသာ ခလုပ္ကို ရွာပါ။ ၿပီးရင္ Use Typographer's Quotes ဆိုတဲ့ Check Box ကိုျဖဳတ္ပါ။ `´ `´ မ်ားအားလံုး ျပန္႐ိုက္ရပါမည္။ Auto မေျပာင္းပါ။ ျပန္႐ိုက္

InDesign တြင္-

Edit> Preferences> Type မွာ Use Typographer's Quotes ဆိုတဲ့ Check Box ကိုျဖဳတ္ပါ။

ကဲဒါဆိုရင္ ေနာက္တစ္ခါဆို မီးေျပာလိုက္မယ္ `´ အစား အဂၤလိပ္ ဂဏန္း နံပါတ္ "3" ကိုသာ သံုးၾကပါ။ အဲဟုတ္ပါဘူး မီးစိတ္ညစ္တယ္။

ထိုေန႔က မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားသည္။ ထိုညက လူမ်ားေသခဲ့သည္။

က်ေနာ့္ အေဖအိပ္ယာ ဆီမွ ထြက္လာေသာ ေရဒီယိုသံခပ္တိုးတိုးကို က်ေနာ့္ အိပ္ယာေပၚကေန ခိုးၿပီး နားစိုက္ေထာင္ေနခဲ့သည္။ အျခားသူမ်ား မရိပ္မိေအာင္ ေစာင္ျခံဳထဲမွ ၿငိမ္ၿပီးနားေထာင္ေနရသည္။ အေဖ မနက္က က်ေနာ့္ဆရာနဲ႔ ေျပာေနတာ ဟိုေနရာ႐ုတ္႐ုတ္ ဒီေနရာ႐ုတ္႐ုတ္နဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲမွာေတာ့ လႈပ္လႈပ္ လႈပ္လႈပ္ဘဲ၊ မနက္ျဖန္ေတာ့ ဘာေတြျဖစ္ၾကမလဲေတာ့ မသိဘူးတဲ့။ ေရဒီယို သတင္းၿပီးသြားၿပီ။ အေဖက ဟိုႏွစ္ေကာင္ ဘယ္သြားလဲလို႔ အမလတ္ကို လွမ္းေမးေတာ့၊ အငယ္ေကာင္ေတာ့ ေစာေစာထဲက အိပ္ယာ၀င္သြားၿပီ၊ အႀကီးေကာင္ေတာ့ ျပန္မေရာက္ေသးဘူးလို႔ အေဖ့ကို ျပန္ေျဖသံၾကားရသည္။ အေဖက မနက္ျဖန္ အဲဒီေကာင္ေတြ ဘယ္မွ မထြက္ေစနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ၾကာ ဟိုတေခါက္ကလို တအိမ္လံုး စိုးရိမ္ေနရမယ္။

က်ေနာ္ အားလံုးၾကားေနရသည္။ က်ေနာ္ မနက္ျဖန္မနက္ အိမ္ကရတဲ့နည္းနဲ႔ ထြက္ဖို႔ လံုးလံုးဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ က်ေနာ့္ အိပ္ထဲမွာ စုထားတဲ့ ေငြ () က်ပ္ရွိေနေသးသည္။

က်ေနာ္ အိမ္ကခိုးထြက္ကာ ကားဂိတ္ေရာက္ေတာ့ မနက္ () နာရီေက်ာ္ေက်ာ္။ ခါတိုင္း ဒီအခ်ိန္ဆိုရင္ ႐ံုးတက္၊ ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္မို႔ လူ႐ႈပ္ေနတတ္တာ ဒီေန႔ေတာ့ အေတာ့္ကို ေျခာက္ေျခာက္ကပ္ကပ္နဲ႔ ဖြင့္ေနက်ကြမ္းယာဆိုင္ေတာင္ မဖြင့္။ ကားလည္း ႐ႈပ္ယွက္ခတ္ေနရမဲ့အခ်ိန္ လမ္းေပၚမွာ ကားအသြားအလာ အေတာ္ရွင္းေနသည္။ (၁၅) မိနစ္ေလာက္ေနေတာ့ နံပတ္ () လိုင္းကားေရာက္လာသည္။ က်ေနာ္ ကားေပၚတက္လိုက္သည္္။ ကားကအေခ်ာင္ႀကီး ထူးထူးျခားျခား ကားစပယ္ယာက ဘယ္သူ႔ထံကမွ ကားခမေတာင္းပါ။ ကားေပၚပါသူမ်ားကလည္း ႐ံုးတာ၀န္ျဖင့္ မတက္မျဖစ္ တက္ရမည့္သူမ်ားသာ ပါသည္။ ကားစပယ္ယာက ကားလမ္းတေလွ်ာက္ ေရွ႕ကိုသာ ၾကည့္ေနသည္။ မွတ္တိုင္စဥ္ရပ္ေသာ္လည္း လူသိပ္မရွိ။ ဆင္းသူသာမ်ားသည္။

စိန္ဂၽြန္းမွတ္တိုင္ေက်ာ္ေတာ့ ကားစပယ္ယာ ကားျပတင္းေပါက္ကေန ေခါင္းထြက္ၾကည့္ကာ ဆရာေရ ေရွ႕မွာေတာ့ လူေတြစု႐ံုးစု႐ံုးနဲ႔။ သူေသခ်ာေအာင္ ထပ္ၾကည့္ၿပီး၊ ဂ်ပန္ေဆး႐ံုေရွ႕ေရာက္ေတာ့ ကားဒ႐ိုင္ဘာကို ကားရပ္ခိုင္းလိုက္သည္။ ေနာက္ကားေပၚပါသူမ်ားကို ကားရဲ႕ခရီးစဥ္ဒီမွာပင္ ဆံုးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အားလံုးကားေပၚမွ ဆင္းႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာေတာ့ ခရီးသည္ အားလံုးဆင္းၾကသည္။ က်ေနာ္လည္း ဆင္းလိုက္သည္။

စံျပ႐ုပ္ရွင္႐ံုေရွ႕ လွမ္းၾကည့္လိုက္ေတာ့ ခုနက စပယ္ယာေျပာတဲ့ လူအုပ္၊ က်ေနာ္ေတြ႕ခ်င္ေသာ လူအုပ္ပါ။ က်ေနာ့္ ရင္ေတြခုန္လာသည္ အဲဒီလူအုပ္ရွိရာကို အေျပးလိုက္ရပါေတာ့သည္။ စတင္ထြက္ခြာေနၾကၿပီ က်ေနာ့္မွာ အသင့္ပါတဲ့ လက္ကိုင္ပု၀ါကိုထုတ္ မ်က္ႏွာမွာစည္း အဲဒီလူအုပ္နဲ႔ က်ေနာ္လိုက္သြားပါေတာ့သည္။

အရင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို က်ေနာ္ေရာက္ဖူးတာ ကမာ႐ြတ္ ဘူတာ႐ံုလမ္းကေန ဆူးေလၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေလာက္ အထိသာ။ က်ေနာ္ ထိုေန႔က သြားရာလမ္းေၾကာင္းကို ျပန္စဥ္းစားရာ အေသးစိတ္ မမွတ္မိေတာ့။ ခပ္ေရးေရးမွတ္မိသမွ်မွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕၊ အေမရိကန္သံ႐ံုးေရွ႕၊ ဗိုလ္တေထာင္၊ သိမ္ျဖဴလမ္းအတိုင္း မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔မွ တက္၍ ဗဟန္း ဦးေထာင္ဗိုလ္၊ ငါးျပတိုက္၊ ကန္ေတာ္ႀကီး ေရာက္ခဲ့သည္။ ေ႐ႊတိဂံု ကုန္းေတာ္ေပၚတက္ေတာ့ ေအာင္ေျမနင္းၾကသည္။ ေနာက္ေတာ့ သကၤန္းကၽြန္း၊ ေတာင္ဥကၠလာပ၊ ေျမာက္ဥကၠလာထိပ္ကေန ကမာၻေအးဘုရားလမ္း၊ ရန္ကင္း၊ ကမာ႐ြတ္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္၊ အလံု၊ ၿမိဳ႕ထဲကို ျပန္ပတ္သည္။ လူအုပ္ႀကီးႏွင့္က်ေတာ့ ပတ္ႏိုင္သမွ် ပတ္လိုက္တာ ဘယ္ေနရာေတြကို ေရာက္လို႔ေရာက္မွန္း မသိေတာ့၊ ေမာလို႔ေမာရမွန္း မသိေတာ့၊ က်ေနာ္သိတာ ၿမိဳ႕တစ္ခုလံုးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျခရာမ်ားျဖင့္ စိစိညက္ညက္ေၾကသြားသည္။ အသံေတြ ၀င္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ အေအာ္မပ်က္။

ၿမိဳ႕လံုးကၽြတ္ ျဖတ္သမွ်ေနရာမ်ားမွာ လူေလ်ာ့မသြား တိုး၍ တိုး၍သာ လာသည္။ သေရစာ၊ ထမင္းႏွင့္ ေရကေတာ့ အလွ်ံပယ္၊ ေတာင္းႏွင့္ေတာင္ ထမ္းရသည္။ ထမင္းထုပ္ထဲက ထမင္းကို လမ္းေလွ်ာက္ေအာ္ရင္း ဒီအတိုင္းစားၾကသည္။

စစ္တပ္မ်ား ၿမိဳ႕လံုးျပည့္ခ်ထားသည္။ ေနရာတကာမွာ စစ္သားေတြရွိေနသည္။ သူတို႔မပစ္ၾက၊ ပထမေတာ့ စစ္သားေတြေတြ႕ရင္ ေျပးၾကႏွင့္ ၀႐ုန္းသုန္းကား ျဖစ္ေသးသည္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္အႀကိမ္မ်ားေတာ့ မေျပးေတာ့ စစ္သားမ်ားခ်ထားေသာ ေနရာမ်ားကိုျဖတ္လွ်င္ ျပည္သူ႔စစ္သား၊ ဒို႔စစ္သားလို႔ ေအာ္ၾကသည္။ သူတို႔က တာ၀န္နဲ႔ဆိုေတာ့ ၀တ္စံုျပည့္၊ လွံစြပ္တပ္ ေသနတ္ျဖင့္ အသင့္အေနအထားက ေက်ာက္႐ုပ္ကဲ့သို႔ မလႈပ္ၾက။ က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ကို အေႏွာက္အယွက္ မေပးပါ။ သို႔ေသာ္ ရထားေသာ ရိကၡာမ်ားထဲမွ သူတို႔အတြက္ အခ်ဳိ႕ကို သူတို႔ေဘးမွာ ခ်ထားေပးခဲ့သည္။

အားလံုးနီးနီး မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားၾကသည္။ (ရရာလက္ကိုင္ပု၀ါမ်ားျဖင့္ မ်က္ႏွာကို စည္းထားၾကသည္။) အခ်ဳိ႕သူမ်ားလည္း မစည္းၾက။ ေရာက္တဲ့ေနရာ လမ္းဆံုမ်ားမွာ တရားေဟာၾကသည္။ က်ေနာ္ အမွတ္အရဆံုးက ေ႐ႊတိဂံုကုန္းေတာ္ေပၚကို ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားေအာ္၍ တက္ၾကျခင္းပင္။ ဘုရားေစာင္းတန္းဆိုင္မ်ားမွ လက္ခုပ္တီး၍ အားေပးၾကသည္။ ရွိသမွ်ထုတ္ကာ ေကၽြးေမြးၾကသည္။ ေနာက္ ဘုရားေပၚမွာ တရားေဟာၿပီး ေအာင္ေျမနင္းၾကသည္။

ဘုရားကုန္းေတာ္ေပၚ ခဏနားခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္အကိုႏွင့္ ေတြ႕သည္။ သူက နင္အိမ္ကို ျပန္မေျပာနဲ႔ေနာ္တဲ့။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေခါင္းျငိမ့္ျပၿပီး၊ စိတ္ထဲကေတာ့ အိမ္က အခုႏွစ္ေကာင္လံုးေပ်ာက္ေနတာ သိေလာက္ၿပီ။ သိပ္စိတ္မပူေတာ့။ ေ႐ႊတိဂံုအေပၚက အဆင္းမွာ သူနဲ႔က်ေနာ္ လူကဲြသြားသည္။

က်ေနာ္တို႔ ဆႏၵျပလူအုပ္ႀကီး က်ေနာ္တို႔ ရပ္ကြက္ေရွ႕ျဖတ္ေတာ့ က်ေနာ့္ အမႏွင့္ အေဖကို ေတြ႕ရသည္။ သူတို႔မ်က္လံုးမ်ားမွာ စိုးရိမ္မႈ၊ အားရမႈ၊ ၀မ္းနည္း၀မ္းသာမႈေတြ ေရာေထြးေနသည္။ က်ေနာ္ လူအုပ္ထဲကထြက္လိုက္ၿပီး အေဖတို႔ဆီကို သြားသည္။ အေဖက မင္းဆက္လိုက္ မသြားဘူးလားလို႔ ေမးသည္။ က်ေနာ္ျပန္မေျဖ။ အမကေတာ့ နင္ဆက္မလိုက္နဲ႔ေတာ့ဟု က်ေနာ္ကိုေျပာၿပီး အိမ္ကို အတူျပန္ေခၚလာသည္။

အမက နင္တို႔ဘယ္ေတြေရာက္သလဲ၊ ဘာေတြျဖစ္ေသးလဲ၊ အကို႔ကို ေတြ႕ခဲ့သလားလို႔ ေဘးက လမ္းတေလွ်ာက္လံုး ေမးေနသည္။ က်ေနာ္ သူေမးသမွ် တခြန္းမွ် မေျဖ။ ငါသူရဲေဘာေၾကာင္တာလား၊ ေၾကာက္သလား စသျဖင့္ ထိုအခ်ိန္က က်ေနာ္ ေတြးခဲ့မည္ ထင္သည္။ က်ေနာ္စိတ္ကေတာ့ ထိုလူအုပ္ႀကီးေနာက္ ပါသြားခ့ဲမည္။

ေနာက္တစ္ေန႔ မနက္အိပ္ယာထေတာ့ ကိုယ္ေတြလက္ေတြ ကိုက္ခဲေနသည္။ အသံေတြ၀င္ေနသည္။ က်ေနာ့္ အမကလိုက္ၾကည့္ေနသည္။ သူက နင္ဒီေန႔ဘယ္မွ မသြားနဲ႔ေတာ့။ က်ေနာ္ျပန္မေျဖ အိမ္ေရွ႕က ေရတမာပင္ေအာက္ သြားထိုင္ေနသည္။ ခဏေနေတာ့ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း ေရာက္လာၿပီး ညက ၿမိဳ႕ထဲမွာ ပစ္ၾကေၾကာင္း၊ လူေတြေသေၾကာင္း၊ လူေတြဆက္ၿပီး ခ်ီတက္ေနၾကတယ္လို႔ လာေျပာသည္။

က်ေနာ္က လာကြာ လမ္းထိပ္ထြက္ၾကည့္ရေအာင္လို႔ ေျပာၿပီး လမ္းထိပ္ထြက္လာၾကသည္။ လမ္းထိပ္မွာ လူေတြ တိုးတိုးက်ိတ္က်ိတ္ႏွင့္ ဟိုတစု၊ ဒီတစု။ က်ေနာ္တို႔ အေတာ္ၾကာေအာင္ေစာင့္ေတာ့ ခ်ီတက္လာေသာလူအုပ္ႀကီး က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ေရာက္လာသည္။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းကို လိုက္ရေအာင္ကြာ ဆိုၿပီး လိုက္လာခဲ့သည္။

ထိုေန႔ကေတာ့ ဟိုေနရာေရာက္ ေျပးလိုက္၊ ဒီေနရာေရာက္ ေျပးလိုက္ႏွင့္ ခ်ီတက္ၾကရသည္။ မွတ္မိသည္က တိရိစာၦန္ဥယ်ာဥ္ဖက္ အေကြ႔တြင္ပစ္သျဖင့္ ေျပးရသည္မွာ က်ေနာ္ေရာ၊ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းပါ ဖိနပ္ပါမလာေတာ့။ လမ္းတေလွ်ာက္လံုး ေျခဗလာျဖင့္လိုက္ခဲ့ရသည္။ မိုးကလည္း ဟိုေနရာ ႐ြာလိုက္၊ ဒီေနရာ ႐ြာလုိက္ျဖင့္၊ တေလွ်ာက္လံုး မိုး႐ြာအစို၊ ေနပူအေျခာက္ ေအးလိုက္ ပူလိုက္ျဖင့္ လိုက္ပါလာရသည္။ လူေတြ ေဒါသေတြ ထြက္ေနၾကသည္။ ဒီေကာင္ေတြ ငါတို႔ကို ပစ္ရက္တယ္ကြာဟု ဆိုသူကဆိုၾကသည္။ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူမ်ားက အားလံုးစည္းကမ္း ေသေသ၀ပ္၀ပ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ တရားေဟာၾကသည္။ လမ္းတေလွ်ာက္ ထြက္၍ အားေပးသူမ်ားကိုလည္း ေျပာသည္။ လမ္းတေလွ်ာက္ အားေပးသူမ်ား မေန႔ကထက္ ပိုမ်ားလာသည္ဟု က်ေနာ္ထင္သည္။

ေတာင္ဥကၠလာပကို ေရာက္ေတာ့ ညေန () နာရီ မေမွာင့္ တေမွာင္ျဖစ္ေနၿပီ။ ထိုအခ်ိန္ လူအုပ္ထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏သား ေအာင္ဆန္းဦး လာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာေနၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သားဆိုေတာ့ သူ တစ္ခုခုေတာ့ လုပ္ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ထိုအခ်ိန္က ထင္ခဲ့သည္။ မိုးေပၚကလာ မလား၊ ရဟတ္ယာဥ္ျဖင့္ပင္ အခုေရာက္မွာလား၊ ဘယ္ကေန ထြက္လာမလဲလို႔ ထိုအခ်ိန္က က်ေနာ္ ေတြးခဲ့သည္။

ညကေမွာင္လာၿပီဆိုေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ဦးသား ျပန္ရင္ေကာင္းမယ္လို႔ု႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး လူအုပ္ႀကီးႏွင့္ ခြာလာခဲ့သည္။ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုျပန္ရမွန္း မသိေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း ဟိုေမးသည္ေမးျဖင့္ ေက်ာက္ကုန္း၊ ရန္ကင္းကို ျဖတ္ၿပီး တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း အတိုင္းေလွ်ာက္ကာ အိမ္ကို ျပန္ေရာက္သည္။

ရန္ကင္းအိမ္ယာကို ျဖတ္ေတာ့ တိုက္တန္းအားလံုးနီးနီး ဘီဘီစီကို အသံအက်ယ္ဆံုးတင္၍ အၿပိဳင္ဖြင့္ ေနၾကသည္။ အားလံုးၾကားေနရသည္။ လူသြားလူလာ အားလံုးရွင္းေနသည္။ ကားအသြားအလာ လံုးလံုးမရွိသေလာက္ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္တို႔ လမ္းနီေလးကိုျဖတ္ တကၠသိုလ္ရိပ္သာ လမ္းတေလွ်ာက္ ျဖတ္ေတာ့ လမ္းေဘးက မေလွ်ာက္ရဲ (အဲဒီတုန္းက ေဘးကေလွ်ာက္ရင္ သရဲေတြဘာေတြ ေတြ႕မွာ စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္) လမ္းလယ္ေခါင္ အျဖဴမ်ဥ္းေၾကာင္းမွ တက္ေလွ်ာက္ ၾကသည္။ က်ေနာ္တို႔ေလွ်ာက္လာရင္း ကန္ဖ်ားေက်ာင္းတိုက္နား အေရာက္ ကားတစ္စီး မီးထိုးေမာင္းလာသည္။ ဒါနဲ႔ ဒီကားတားစီးရင္း ေကာင္းမယ္ဆိုၿပီး လုပ္တုန္း စစ္ကားမွန္းသိရ၍ လမ္းေဘးေရေျမာင္းထဲမွာ ဆင္း၀ပ္ေနၾကရသည္။

အိမ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ က်ေနာ္နာရီၾကည့္ေတာ့ ည () နာရီခဲြခန္႔ ရွိၿပီ။ ထိုအခ်ိန္ လမ္းမႀကီးေပၚမွ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား ျပန္ၾကားလာရသည္။ ခ်ီတက္လာေသာ လူအုပ္ႀကီး က်ေနာ္တို႔ရပ္ကြက္ေရွ႕ကို ျဖတ္ေနသည္။ သူတို႔က ရပ္ကြက္၊ ၿမိဳ႔နယ္ေတြ တခုၿပီး တခုၿပီး ျဖတ္ၿပီးမွ ေရာက္လာၾကရတာေတာင္ ျဖတ္လမ္းကျပန္လာေသာ က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ အတူေရာက္တယ္ဟု အံ့ၾသမိသည္။

အဲဒီေန႔က က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ လူအုပ္ႀကီး တၿပိဳင္နက္ေရာက္လာမႈကို စပ္ဆက္စဥ္းစားမိသည္မွာ ခ်ီတက္လာေသာ လူအုပ္ႀကီး လူထုႀကီး၏ ဇဲြ၊ စိတ္ဓါတ္မ်ား ျပင္းထန္ ထက္သန္ေနမႈ အရွိန္အဟုန္ေၾကာင့္သာ ထိုသို႔ျမန္ဆန္ရျခင္းျဖစ္မည္။ ထိုေၾကာက္ခမန္းလိလိ အဟုန္သည္ ထိုအခ်ိန္က အဆံုးအျဖတ္တခု၊ လြတ္လပ္မႈတခုကို ရရန္အတြက္ အခ်ိန္မ်ားလည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစသည္။ ခရီးတာမ်ားကိုလည္း တိုေတာင္းသြားေစခဲ့သည္။ သူတို႔အသက္မ်ားစြာကို စေတးခဲ့ၿပီး အာဏာရွင္ကို ျပဳတ္က်ေစခဲ့သည္။

ထိုညက လူေတြ ထပ္မံေသခဲ့သည္။ ေနာက္ရက္မ်ား ဆက္တိုက္လည္း လူေတြစေတးခဲ့ရသည္။

လူအုပ္စုကေလးကေန၊ လူတန္းႀကီး၊ ေနာက္ လူပင္လယ္ႀကီးျဖစ္သြားသည္။ ဘယ္ကေန ဘယ္လိုထြက္လာၾကသည္ကိုေတာ့ က်ေနာ္ မစဥ္းစားတတ္ခဲ့။ က်ေနာ္ အခုဒီစာကို ေရးေနတဲ့အခ်ိန္ (၁၉) ႏွစ္ကာလ အဲဒီထိုေန႔မ်ားက အျဖစ္အပ်က္ေတြ ခ်ေရးေတာ့လည္း ေခါင္းထဲ ကြင္းကြင္းကြက္ကြက္ ေပၚလာသည္မ်ားရွိသည္။ ႏွစ္ရက္အတြင္း အျဖစ္အပ်က္မ်ားမွာ ျမန္ဆန္ၿပီး ျဖစ္စဥ္မ်ားျပားသည့္အတြက္ ကြင္းဆက္မမိေတာ့၊ ေၾကြးေၾကာ္သံက အစ ေရာေႏွာေနသည္။

ထိုအခ်ိန္က က်ေနာ္နားမလည္ခဲ့သည္မွာ သူတို႔ဘာေၾကာင့္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ရတာလဲ။ အစိုးရေတြက ဒီလိုဘဲ သူ႔ျပည္သူမ်ားအေပၚ ျပဳက်င့္ၾကပါသလား။ မတရားမႈမ်ား ျပဳလုပ္လို႔ရပါသလား။ မဆလ၊ တစ္ပါတီစနစ္၊ လမ္းစဥ္ပါတီဆိုတာ၊ ဦးေန၀င္း၊ ဦးစိန္လြင္ဆိုတာေတြကို ဘာေတြလည္း မသိခဲ့ပါ။ သူတို႔ေတြ ေက်ာင္းသားမ်ားကို သတ္သည္။ ျပည္သူမ်ားကို သတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မေကာင္းသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆန္႔က်င္ရမည္။ ထိုမွ်ေလာက္သာ ထိုစဥ္က သိခဲ့သည္။

လူအုပ္စုကေလးကေန၊ လူတန္းႀကီး၊ ထို႔ေနာက္ လူပင္လယ္ႀကီးျဖစ္သြားသည္ကို က်ေနာ္အခု မစဥ္းစားေတာ့။ ထိုလူေတြ ဘယ္ေရာက္သြားသလဲ စဥ္းစားေနသည္။ က်ေနာ္နားထဲမွာ ထိုေန႔မ်ားက အသံမ်ား ျပန္ၾကားေနရသည္။ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ အရွိန္အဟုန္က ဟိုး ဆယ့္ကိုးႏွစ္တာကတည္းက အရွိန္ယူထားၿပီး ျဖစ္သည္။